COTABATO, larawan ng kultura at paniniwalang Pilipino

(Maikling kwentong Pangkatutbong kulay)

Ni: Darhyl John B. Cacananta

Noon lang namin narating ang lugar ng Cotabato at hindi ko sukat akalang ganuon pala ang mga tao roon. Kung hindi pasumakabilang buhay ang aking Lolo ay hindi mapapadpad sa lugar na iyon an gaming pamilya.

Araw ng martes may hindi kilalang numero ang tumatawag sa cellphone ni ama. Nagulat siya sa kanyang nalaman sapagkat ayon sa babaeng nagsasalita sa cellphone ay yumao na daw ang kanilang ama.

Dahil sa kahirapan ay nagawa ni Ama na lumayas sa kanilang bahay. Nagtungo siya sa Maynila dahil ang alam niya na magiging mas maganda ang kaniyang buhay roon. Labindalawang taon pa lamang siya noon ay naglakas loob siyang makipagsapalaran sa Maynila kahit na hindi siya sigurado sa kung ano ang kaniyang magiging buhay roon. Magmula nuon ay wala na siyang balita sa kaniyang pamilya.

Buti na lamang at natunton ng mga kapatid ni Ama ang kaniyang numero. Kaya’t araw ng meyerkules ay tumulak na kami sa Cotabato. Napakaganda ng lugar na iyon hindi katulad ng Maynila sapagkat ang Cotabato ay nagtataglay ng malinis na hangin, mapupunong lugar at tubig na napakalinaw.

Nakakapagod ang biyahe patungong Cotabato ngunit kaylangan naming pumunta upang sa hulingpagkakataon ay masulyapan ni Ama ang kaniyang tatay. Panghuling gabi na nang burol ng tatay ni Ama ng kami ay dumating roon. Ngunit nagulat kami sa kaugaliaang nasaksihan namin sa lugar na iyon. Sa halip na baraha ang ginagamit nila sa pagsusugal ay sabong ang kanilang ginagawa at hindi lamang iyon ang handang baboy n gaming Lolo ay pinatay nila sa pamamagitan ng apoy. Ikinulong nila sa isang maliit na kulungan ang baboy na buhay at pinalibutan nila ito ng apoy hanggang sa ito ay mamatay. Kaawaawa ang baboy sa paraan ng pagpatay nila rito. Ayon sa kanila ay isang pagpupuri daw sa Diyos ang kanilang ginawa sapagkat ang usok ng buhay na baboy na pumailanglang sa langit ay isang mainam na gawain.

Hindi lamang iyon an gaming nalaman sa paglagi namin roon. Nalaman ko na kapag may patay ay bawal daw magsuot ng pulang damit sapagkat paggalang daw ito sa namatayan. Ang akala ko ay sagyang makalat sa lugar iyon. Ngunit hindi pala sadya lang na hindi pwedeng magwalis hangga’t hindi naililibing ang patay.

At dahil duon ay nalaman kong naparaming kaugalian ang nakatago sa kulturang Filipino

-          WAKAS -